Dr Hendrik Kotzé
Opwindende onlangse na-vorsing toon dat gelukkige mense fisies en emosioneel gesonder is, beter werksukses ervaar, effektiewer verhoudings en gesinne bou, en selfs langer leef!
Internasionale Gelukkigheidsdag was op Sondag 20 Maart gevier. Wat dit merkwaardig maak, is dat hierdie dag deur die Verenigde Nasies op die kalender gesit is weens ’* wêreldwye, bewustheid dat die welsyn van ons planeet se mense nie net afhang van hulle fin-ansiële voorspoed nie, maar net so-veel ook van hoe gelukkig hulle is.
Die Verenigde Koninkryk het ook besluit om van 2012 af die lewenskwaliteit van lande te meet met ’* Inklusiewe Welvaart-Indeks.
Dis ’* instrument waarmee menslike welsyn, ekono-miese welvaart en ekologiese bewustheid saam in een robuuste indeks weerspieë* word.
Suid-Afrika presteer maar laag op wêreldwye geluksmetings. As ons met entoesiasme begin om ons eie emosionele welsyn te verbeter, kan ons dalk ’* golf van positiwiteit genereer wat ’* kragtige invloed kan * ê.
Die suksesvolste metode om lewensgeluk te verbeter, is om praktiese riglyne op grondvlak toe te pas. Een van die uitstekende modelle wat vir hierdie doel ontwerp is, is die goed-getoetsde Foresight-program wat in die VK ontwikkel is : dit behels dat ons daagliks vyf maniere om geluk te verhoog (“Five Ways to Wellbeing”) implementeer.
Die doel van die program is nie om deurlopend “gelukkig” te probeer te wees nie – dis vir niemand moontlik nie; dit mik eerder na ’* sowat deurlopend positiewe vergenoegdheid (konstante “Quality of Life”) as vaste fondament, met periodieke piek-oomblikke van gelukservaring (tydelike happiness) as gereelde bonus. Hierdie metode behels eenvoudige, positiewe aksies wat ons maklik kan inbou in ons dagprogram; ons moet net elke dag iets van al vyf die aksies uitvoer.
* Reik uit. Gelukkige mense het positiewe verhoudings. As jy dus jou geliefdes verwaarloos het, be-hoort jy dalk nou kontak te maak. Of as jy dalk self vereensaam het, kan jy elke dag weer begin uitreik na mense by wie jy veilig voel, en ’* netwerkie van nuwe verhoudings begin bou. Interpersoonlike kontak is emosioneel wesenlik noodsaaklik. Ons het mekaar se emosionele warmte nodig.
* Wees aktief. Beweeg meer, kom uit, begin stap of fietsry of tuinmaak. As jy dit elke dag doen, sal jy agterkom hoe verrassend vinnig jy fikser, sterker en meer beweeglik word. Oefening is noodsaaklik vir ons fisiese gesondheid, maar ook onontbeerlik vir ons emosionele welsyn. Kies iets waarvan jy hou; en dit sal sonder veel moeite ’* nuwe gewoonte word.
* Hou aan leer. Ons moet nooit ophou om ons kennis te verbreed nie. Dit geld vir jongmense wat met formele opvoeding besig is, vir volwassenes wat nuwe vaardighede aanleer, en ouer mense wat hullle kognitiewe vermoëns skerp hou. Opvoeding is een van die heel belangrikste boustene van sukses en welsyn.
* Gee vir ander van jouself. Wanneer ons aan iemand tyd en meelewing gee, het dit vir die ontvanger buitengewone betekenis. Maar dis ook goed vir onsself; altruïsme het ’* kragtige effek op ons belewenis van self-waarde en empatie. Daar is talle mense wat wag vir ‘* persoon om hulle lewens met deernis aan te raak, en jy kan moontlik die een wees wat dit doen.
* Wees bewus, neem kennis, vir ’* paar oomblikke elke dag; bring jou normale stroom van aktiwiteite, belewenisse en gedagtes tot stilstand.. Dan kan jy op ’* mindful manier kennis neem van wat om jou aangaan – deur bloot waar te neem, op ’* ontspanne manier, sonder om te oordeel of interpretasie.
Hierdie daaglikse eiland van stilte is ’* unieke instrument om perspektief te bied, en kalmte in ons gemoed te bring van die stressors in ons lewensomgewing. Hierdie stil oomblikke kan ook ’* meditasie of gebed wees, ’* spontane verbintenis met God.
Ons het die vermoë om ons geluksvlak beduidend en standhoudend te verhoog. Daar is wetenskaplike riglyne oor hoe om dit realisties te doen en daarmee ’* heerlike nuwe dimensie in ons lewens te vestig, met gereelde happiness-momente, op ’* sowat konstante basislyn van vergenoegdheid. Dit is ons uitdaging!
* Dr Hendrik Kotzé is a clinical psycholgist, and was the director (ret.) of the Unit for Clinical Psychology, Stellenbosh University. He can be contacted at hfk@iafrica.com
